Energiekosten zijn opgebouwd uit verschillende onderdelen, namelijk de leveringskosten, netbeheerkosten, overheidsheffingen, vermindering energiebelasting en btw. Maandelijks wordt via een voorschot op basis van een verbruiksschatting een deel van de energiekosten in rekening gebracht. Elk jaar ontvang je een jaarrekening, welke op basis van het werkelijke energieverbruik. Het verschil tussen het geschatte verbruik en het werkelijk verbruik bepaald of alle energiekosten betaald zijn, of dat er bijbetaald dient te worden.
Energiekosten en verbruik
De energiekosten worden bepaald door vaste kosten en variabele kosten. Hetgeen vast staat zijn de netbeheerskosten, de overheidsheffingen, vermindering energiebelasting en btw. De variabele kosten worden bepaald door de leveringskosten. Om de energiekosten laag te houden zijn twee zaken van belang. Enerzijds de tarieven voor elektriciteit en gas alsmede het vastrecht. Anderzijds de verbruiken welke afhankelijk zijn van het gebruik.
Elektriciteitskosten
De kosten voor elektriciteit worden mede bepaald door de leveringstarieven, vastrecht en verbruik. De elektriciteitstarieven bepalen samen met het elektriciteitsverbruik de variabele leveringskosten. De vaste kosten voor levering bestaan uit het vastrecht. De elektriciteitskosten zijn de optelling van de vaste en variabele leveringskosten, de netbeheerkosten, de overheidsheffingen, vermindering energiebelasting en btw.
Gemiddelde elektriciteitskosten
De elektriciteitskosten worden met name bepaald door het aantal personen in een huishouden. Het gemiddeld verbruik voor alle huishoudens is 2.990 kWh. De daadwerkelijke kosten hangen nauw samen met het gebruik van de elektrische apparaten en de energiezuinigheid. Gemiddeld is een Nederlands huishouden aan stroom een bedrag van € 56 per maand kwijt.
| Aantal personen in huishouden | Gemiddeld verbruik per jaar | Kosten per maand |
| 1-persoons | 1.925 kWh | 36 EUR |
| 2-persoons | 3.005 kWh | 57 EUR |
| 3-persoons | 3.605 kWh | 68 EUR |
| 4-persoons | 4.155 kWh | 78 EUR |
| 5-persoons | 4.375 kWh | 82 EUR |
| 6-persoons | 4.385 kWh | 83 EUR |
| Gemiddeld per huishouden | 2.990 kWh | 56 EUR |
Informatiebron: NIBUD (geraadpleegd 04-06-2019) Kosten zijn inclusief btw op basis van gemiddeld elektriciteitstarief van 0,2250 EUR/kWh en gemiddelde van vaste kosten van € 26,24 per maand. (inclusief teruggave van energiebelasting)
Gaskosten
De kosten voor gas zijn de optelling van de leveringskosten, netbeheerkosten, overheidsheffingen en btw. De variabele leveringskosten zijn afhankelijk van het gasverbruik en de gastarieven.
Gemiddelde kosten gas
Gas wordt hoofdzakelijk gebruikt voor verwarmingsdoeleinden. Daarnaast wordt gas gebruikt voor warm water en om te koken. Het verbruik is vooral afhankelijk van het type woning. Het gemiddelde gasverbruik van alle woningen bedraagt 1.470 m3.
| Woningtype | Gemiddeld verbruik per jaar | Kosten per maand |
| Flat | 1.000 m3 | 87 EUR |
| Tussenwoning | 1.350 m3 | 110 EUR |
| Hoekwoning | 1.580 m3 | 125 EUR |
| 2 onder 1 kap | 1.800 m3 | 139 EUR |
| Vrijstaand | 2.410 m3 | 179 EUR |
| Gemiddeld alle woningen | 1.470 m3 | 118 EUR |
Informatiebron: NIBUD (geraadpleegd 04-06-2019) Kosten zijn inclusief btw op basis van gemiddeld gastarief van 0,7856 EUR/m3 en gemiddelde van vaste kosten van € 21,34 per maand.