Update 7 november: Woensdag met WISE als reactie op Zondag met Lubach.
Zondag met Lubach (aflevering 8, seizoen 9) bracht afgelopen zondag een verrassende kijk op het klimaatprobleem en de rol van kernenergie. Dat we minder CO2 uit dienen te stoten staat vast, omdat anders de aarde te veel opwarmt. Echter de overstap op windmolens en zonnepanelen gaat te langzaam. Een ander alternatief is de inzet van kernenergie voor CO2 vrije elektriciteitsproductie. Maar eerst dient kernenergie uit de taboesfeer. En dat heeft Arjen geweten, kernenergie is weer een hot topic in het nieuws, op YouTube en op Twitter.
Lubach over kernenergie
Arjen over kernenergie in Zondag met Lubach. (Aflevering 8, seizoen 9)
Wat is kernenergie?
Kernenergie of nucleaire energie komt vrij wanneer atomen uiteenvallen of samensmelten. In het eerste geval wordt gesproken van kernsplijting en in het tweede geval over kernfusie. Laatstgenoemde staat in de kinderschoen. Bij kernsplijting wordt gebruik gemaakt van Uranium 235 (U-235) als brandstof. De energie (warmte) die vrijkomt wordt in een kerncentrale omgezet in elektriciteit. De centrale van Dodewaard was de eerste Nederlandse kerncentrale (inbedrijfname 1969) en deze is gesloten in 1997. Alleen Borssele is nog actief.
Kerncentrale Borssele
De kerncentrale Borssele is de enige actieve kerncentrale in Nederland. De centrale is eigendom van EPZ wat staat voor Elektriciteitsproductiemaatschappij Zuid-Nederland. Het vermogen (485 MW) van deze centrale is genoeg om een flinke stad zoals Amsterdam inclusief Schiphol te voorzien van elektriciteit. De centrale is sinds 1973 in bedrijf en elke 10 jaar vind onderhoud plaats om te voldoen aan de laatste stand der techniek. De politiek heeft besloten om Borssele open te houden tot 2034.
Opmerking: EPZ is 70% PZEM (voorheen DELTA Energy) en 30% Energy Resources Holding. Laatstgenoemde is eigendom van RWE.
Wat zijn de voordelen van kernenergie?
De belangrijkste voordelen van kernenergie zijn:
- Met een kerncentrale wordt CO2 vrije elektriciteit geproduceerd. Met inzet van kernenergie valt te voldoen aan de groeiende vraag naar energie zonder de nadelige effecten van CO2 op het klimaat.
- Kerncentrales hebben een hoge bedrijfstijd en kunnen dus bijna continue elektriciteit produceren. In tegenstelling tot wind- of zonne-energie is kernenergie een continue bron voor opwekking van elektriciteit.
- Het IPCC benoemd in haar rapport van 2018 kernenergie als een veelbelovende technologie om de opwarming van de aarde tegen te gaan.
Wat zijn de nadelen van kernenergie?
- De kernrampen van Tsjernobyl en Fukushima spreken tot de verbeelding. Ondanks de uitvoerige veiligheidsmaatregelen kan bij een ernstige storing of natuurramp radioactiviteit vrijkomen. Radioactiviteit is schadelijk voor mens en natuur.
- Bij kernsplijting ontstaat radioactief materiaal. Dit afval is nog duizenden jaren gevaarlijk en dient daarom gedurende deze tijd op een veilige plek te worden opgeslagen. COVRA is in Nederland belast met de opslag van radioactief materiaal.
- Het bouwen van een kerncentrale is niet te vergelijken met het bouwen van een koekjesfabriek. De bouwprojecten nemen veel tijd in beslag en vallen veelal duurder uit dan gepland. Mede-oorzaak is dat het bouwen van kerncentrales geen standaard activiteit is, maar maatwerk. Dit in tegenstelling tot zonnepanelen of windmolens.
Kernenergie, taboe of niet?
Arjen Lubach benoemde het, de angst rondom kernenergie. Kernenergie is een goed alternatief voor het klimaatprobleem, maar er kleeft één probleem aan: mensen houden er niet van. Kernenergie blijkt een van de minst populaire energievormen. Waar is de mens zo bang voor bij kernenergie? Drie zaken die spelen. Ten eerste de veiligheid van de kerncentrales, ten tweede het kernafval en als laatste de associatie met wapens. Lubach laat in de genoemde aflevering zien dat kernenergie één van de minst dodelijke soorten van energie is. Bruinkool is het meest dodelijk en veroorzaakt ongelooflijk veel luchtvervuiling. Daarna volgen steenkool, olie, biomassa, gas en als laatste kernenergie. Ook gaat hij op eigenwijze in op de afval problematiek. De wapenproblematiek laat Luback links liggen. Michael Schellenberger heeft daar een eigentijdse kijk op. De enige manier om van nucleaire wapens af te komen is het plutonium als brandstof te gebruiken in kerncentrales. Verder staat Michael ook stil bij de kostenproblematiek. Juist de angst zorgt ervoor dat kerncentrales niet kosteneffectief worden geproduceerd. Wil je aan de lopende band produceren en goedkoop maken, dan dient er vraag te zijn. Kortom is het tijd om het taboe te doorbreken? En over te stappen op Atoomstroom?
Woensdag met WISE
WISE (World Information Service on Energy) voert campagne voor groene stroom en tegen kernenergie. Zondag met Lubach zette het onderwerp kernenergie weer op de kaart als oplossing voor het klimaatprobleem. WISE is gekomen met een reactie op de onderwerpen die Lubach snel laat passeren. WISE benoemd de gevolgen van de kernramp Fukushima. Onder andere de onbewoonbaarheid van het rampgebied en de evacuatie 160.000 mensen ter voorkoming van blootstelling aan straling. Over de leveringszekerheid van kerncentrales haalt WISE het stroomtekort van België aan. Hoezo leveringszekerheid? Kijk zelf de parodie!