Na de ontdekking van aardgas in 1959 vlakbij Groningen is Nederland voorzien van een netwerk aan pijpleidingen om woningen en de industrie te voorzien van aardgas. Voor verwarming van woningen, kantoren en kassen wordt 93% aardgas gebruikt. Om de klimaatdoelstellingen van Parijs (2015) dient Nederland op een andere manier warmte te leveren voor verwarmingsdoeleinden. De mogelijkheden zijn er door gebruik te maken van warmtepompen, groen gas en collectieve warmte. Van Gas Los (#vangaslos) is een campagne die hier aandacht voor vraagt.
Waarom wonen zonder aardgas?
Het Klimaatakkoord van Parijs is in 2015 door Nederland ondertekend en is onlangs formeel vastgelegd. De Eerste Kamer stemde op 4 juli in met het akkoord. Alleen de PVV stemde tegen de milieumaatregelen. De goedkeuring is de volgende stap in het bereiken van CO2-vermindering en het beperken van de temperatuurstijging tot ruim onder 2 graden Celsius.
De overheid heeft bepaald dat onze energievoorziening in 2050 volledig duurzaam moet zijn. Naast het gebruik van groene stroom, de inzet van duurzame warmte. Dus aardgas als fossiele energiedrager dient te verdwijnen als brandstof voor verwarming van onder meer huizen. Bijna alle Nederlandse woningen zijn op dit moment aangesloten op het gasnetwerk. Het overschakelen op andere manieren van verwarmen, douchen en koken is de uitdaging voor de komende tijd.
Wat is wonen zonder aardgas?
Wonen zonder aardgas is een ontwikkeling die gaande is. In de Gaswet staat momenteel de verplichting tot het aansluiten van een woning op het gasnetwerk. Een voorstel is ingediend om deze verplichting af te schaffen per 01-01-2018. De wettelijke verplichting om nieuwbouwwoningen aan te laten sluiten op het gasnet komt dan te vervallen. Het is aan gemeenten om te bepalen op welke wijze wordt voorzien in de warmtebehoefte, aansluiting op een warmtenet of een andere energie-infrastructuur.
Warmtenet
Warmtenetten komen in Nederland al voor en veelal wordt de term stadsverwarming gehanteerd. Stadsverwarming is een decentraal systeem waarbij (rest)warmte van elektriciteitscentrales of afvalverbrandingsinstallaties (AVI) via een ondergronds leidingennetwerk getransporteerd wordt naar afnemers. Bijvoorbeeld woningen en kantoren. Jouw woning dient niet meer te beschikken over een CV-ketel. De warmte wordt geleverd via een afgifte set aan de woning.
Om de klimaatdoeleinden te behalen, is de inzet van duurzame warmtebronnen noodzakelijk. Geothermie (aardwarmte) en warmtekoudeopslag (WKO) zijn duurzame bronnen. Geothermie maakt gebruik van de warmte op kilometers diepte. WKO maakt gebruik van watervoerende zandlagen om warmte en koude op te slaan.
Warmtepomp
De warmtepomp is een elektrische oplossing om te voorzien in de warmtebehoefte. De warmtepomp is een soort “omgekeerde koelkast”. In huis heb je dan meestal vloerverwarming en/of wandverwarming. De lagetemperatuurverwarming vraagt om een goede isolatie. (vloer, muren, dak, gevel en overal dubbel HR++ of trippel glas) In combinatie met een zonneboiler kan worden voorzien in de vraag voor warm water.
Het volledig elektrisch voorzien in de warmtebehoefte maakt deel uit van de all electric oplossing. Naast elektrisch koken, wordt de elektriciteitsbehoefte (deels) via zonnepanelen zelf opgewekt.
Biogas
Voorzien in de warmtebehoefte door het gebruik van biogas is een oplossing waarbij gas wordt gemaakt door mest, GFT en ander organisch afval in een vast te laten vergisten. Tijdens het vergistingsproces komt methaan vrij, ook wel biogas genoemd. Het biogas wordt vervolgens opgewaardeerd om aan de kwaliteit van aardgas te komen. Het mag dan “groen gas” worden genoemd en worden toegevoegd aan het gasnetwerk.
Biogas is op dit moment onvoldoende beschikbaar in Nederland. Naast toepassing voor verwarming en koken, wordt biogas gebruikt in de transportsector en industrie. Deze sectoren vragen om duurzame oplossingen voor aardgas en juist hier zijn er minder alternatieven. Biogas is voor deze bedrijven hard nodig om duurzamer te worden.
Ook in de toekomst kunnen we in Nederland niet genoeg biogas produceren om al onze huizen mee te verwarmen.